ارزیابی و بررسی شبکه آبیاری تحت فشار دشت گردیان از جنبه های طراحی و عملکرد

تامین آب در کشور ایران که اقلیم حاکم بر اکثر مناطق آن خشک و نیمه خشک است، اصلی ترین چالش رسیدن به کشاورزی پایدار و امنیت غذایی است. لذا تنها راه غلبه بر بحران کم آبی صرفه جویی و بالا بردن بهره وری مصرف آب می باشد. در این راستا همواره بر توسعه شبکه های آبیاری تحت فشار به دلیل بالا بودن راندمان آبیاری در آنها نسبت به شیوه های سنتی تاکید شده است. اما گزارش ها حاکی از آن است که در اغلب سیستم های آبیاری تحت فشار اجرا شده در کشور ، راندمان آبیاری پایین تر از اهداف پیش بینی شده در طراحی می باشد که به تبع آن بهره وری آب نیز در این شبکه ها در حد انتظار نخواهد بود. از آنجایی که تامین آب مصرفی در سیستم های تحت فشار هزینه بالایی را دربردارد، بنابرین بررسی علل پایین بودن راندمان آبیاری در اینگونه شبکه ها جهت ارائه راهکارهایی برای افزایش راندمان و بهره وری و جلوگیری از هدر رفت سرمایه و امکانات، امری ضروری است. هدف از تحقیق حاضر، مطالعه و ارزیابی شبکه آبیاری تحت فشار دشت گردیان جهت تعیین وضعیت عملکرد شبکه مذکور و بررسی علل پایین بودن راندمان آبیاری در آن با استفاده از نتایج آزمایشات مزرعه ای است تا بتوان راهکار های کاربردی جهت افزایش بهره وری آب در این شبکه آبیاری را ارائه نمود. در این تحقیق شاخص هایی همچون ضریب یکنواختی کریستیان سن (cu)، نمایه یکنواختی توزیع (du)، کفایت آبیاری (pa)، تلفات آبیاری شامل تلفات پاششی و نفوذ عمقی به همراه راندمان های آبیاری برای سیستم آبیاری بارانی و نیز ضریب یکنواختی پخش قطره چکان ها (eu) و راندمان های آبیاری برای سیستم آبیاری قطره ای اجرا شده در دشت گردیان برآورد گردیده است. نتایج بررسی ها نشان می دهد که یکی از دلایل عمده کاهش بهره وری آب در این دشت استفاده از تجهیزات مغایر با مبانی طراحی و عدم مدیریت صحیح مصرف آب در مزرعه می باشد.